Πιερίδες

Πιερίδες
I
Όνομα μυθολογικών προσώπων.
1. Εννέα θνητές κόρες του βασιλιά της Πιερίας, Πιέρου, και της Ευδίππης. Είχαν συναγωνιστεί τις Μούσες σε ένα διαγωνισμό τραγουδιού στον Ελικώνα και είχαν νικηθεί. Οι θεοί τις λυπήθηκαν και τις μεταμόρφωσαν σε πουλιά.
2. Επώνυμο των Μουσών, επειδή είχαν γεννηθεί στην Πιερία.
II
Οικογένεια ημερόβιων λεπιδόπτερων. Έχουν γενικά μέτριες διαστάσεις –το άνοιγμα των πτερύγων φτάνει κατά μέσο όρο τα 4-6 εκ.– και είναι εφοδιασμένα με λεπτές ροπαλοειδείς κεραίες, οφθαλμούς σύνθετους και οφθαλμίδια και προβοσκίδα καλά ανεπτυγμένη· οι πτέρυγες είναι άσπρες, κίτρινες ή πορτοκαλιές με μαύρες βούλες. Μερικά είδη είναι πολύ ανθεκτικά και μπορούν να κάνουν μεγάλες μεταναστεύσεις. Σχεδόν πάντα, το αρσενικό διαφέρει περισσότερο ή λιγότερο θεαματικά από το θηλυκό κατά το χρώμα, τα σχέδια και, μερικές φορές, κατά τις διαστάσεις.
Τα αβγά των Π. είναι ελλειψοειδή ή έχουν σχήμα μποτίλιας με επιφάνεια που φέρει ανάγλυφα· οι προνύμφες, γυμνές ή με ελαφρό τρίχωμα, δεν έχουν ζωηρό χρώμα· οι χρυσαλλίδες είναι γυμνές και κρέμονται σε ένα υποστήριγμα μέσω μιας μικρής μεταξένιας ζώνης. Οι κάμπιες τρέφονται με φυτά, κυρίως σταυρανθή και ροδοειδή· προκαλούν μεγάλες ζημιές στα οπωροφόρα και στα κηπευτικά, αλλά η δραστηριότητα τους περιορίζεται συχνά από διάφορα ενδοπαράσιτα.
Οι Π. περιλαμβάνουν πάνω από 1.500 είδη, κοσμοπολίτικα, αλλά πιο κοινά στις τροπικές περιοχές. Από τα διάφορα είδη που ζουν και στην Ελλάδα είναι ηπιερίδα της κραταίγου(aporia crataegi), που οι προνύμφες της κατασκευάζουν φωλιές από φύλλα που διπλώνουν, ηπιερίδα της καρδαμίνης (anthocharis cardamines), με έντονο γενετήσιο διμορφισμό, ηευρυμένη (gonepterix rhamni), η οποία στις χώρες με ήπιο κλίμα μπορεί να επιζήσει και το χειμώνα και η πιερίδα του λάχανου (pieris brassicae). Το έντομο αυτό πετά μόνο την ημέρα. Τα λευκά του φτερά έχουν κηλιδώσεις: οι μπροστινές είναι μελανές στην κορυφή και στα δύο τα γένη και στο θηλυκό φέρουν, επί πλέον, το λιγότερο, δύο μικρές στρογγυλές κηλίδες.
Το τέλειο έντομο (η πεταλούδα) αποθέτει πολλά αβγά (έως 250) στην κάτω επιφάνεια των φύλλων του λάχανου και διάφορων άλλων Σταυρανθών: μετά από 8-10 ημέρες στην ανοιξιάτικη γενεά και 4-6 στην καλοκαιρινή, τα αβγά ανοίγουν, ελευθερώνοντας πρασινωπές κάμπιες (προνύμφες), που έχουν στη ράχη τρεις κίτρινες ρίγες και διάφορα μαύρα στίγματα. Κατά την ανάπτυξή τους (που διαρκεί σχεδόν ένα μήνα στην πρώτη γενεά και 15-20 ημέρες στην επομένη) οι κάμπιες τρέφονται από τα φύλλα, τα οποία καταστρέφουν τελείως· σε πλήρη ανάπτυξη φτάνουν σε μήκος τα 4 εκ., δηλαδή είκοσι φορές περισσότερο από το μήκος τους κατά την εκκόλαψη. Οι χρυσαλλίδες στηρίζονται από μετάξινο νήμα, που περιβάλλει το θώρακά τους, και βρίσκονται συχνά στους τοίχους των αγροτικών σπιτιών, στις σχισμές των δέντρων ή στα στελέχη των φυτών που είναι κοντά στους λαχανόκηπους. Το στάδιο της χρυσαλλίδας διαρκεί 16-17 ημέρες στην ανοιξιάτικη γενέα και 9-12 στις δύο επόμενες· οι χρυσαλλίδες της τελευταίας γενεάς διαχειμάζουν και ανοίγουν την άνοιξη που ακολουθεί. Στις περιοχές με ήπιο κλίμα, η π. έχει τέσσερις γενεές το χρόνο· οι ψυχές (πεταλούδες) εμφανίζονται κατά το Μάρτιο ως το Νοέμβριο. Η π. του λάχανουείναι έντομο πολύ καταστρεπτικό· η καταπολέμηση της κάμπιας επιτυγχάνεται με τη χρήση εντομοκτόνων και από τα εντομοφάγα και παρασιτικά ζώα που τρέφονται από αυτήν· σπουδαιότερο από τα τελευταία είναι το μικρό υμενόπτεροapanteles glomeratus, που εισάγει τα αβγά του μέσα στις νεαρές προνύμφες (κάμπιες).
Εκτός από την π. του λάχανου, πολύ διαδεδομένες στην Ευρώπη είναι ηπ. της ρέβας (pyieris rapae) και η π. της ελαιοκράμβης (pieris napi), που είναι πιο μικρές και έχουν παρόμοια σχήματα, χρωματισμούς και μορφές.
Θηλυκή πεταλούδα του είδους «Πιερίσα του λαχάνου», με τις χαρακτηριστικές στρογγυλές κηλίδες επάνω στα λευκά φτερά της.
Κάμπια πιερίδας τρώει τα φύλλα λάχανου.
Πιερίσα του λαχάνου, είδος που ζει και στην Ελλάδα.
Η πιερίδα του τιραταίγου είναι έντομο πολύ γνωστό και στην Ελλάδα.
* * *
αἱ, Α [Πιερία]
προσωνυμία τών Μουσών, επειδή είχαν ως κατοικία την Πιερία («Μοῡσαι Πιερίδες», Ησίοδ.).

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Look at other dictionaries:

  • Πιερίδες — Πῑερίδες , Πιερίδες from Pieria masc/fem nom/voc pl Πιερίς fem nom/voc pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • πιερίδες — I Όνομα μυθολογικών προσώπων. 1. Εννέα θνητές κόρες του βασιλιά της Πιερίας, Πιέρου, και της Ευδίππης. Είχαν συναγωνιστεί τις Μούσες σε ένα διαγωνισμό τραγουδιού στον Ελικώνα και είχαν νικηθεί. Οι θεοί τις λυπήθηκαν και τις μεταμόρφωσαν σε πουλιά …   Dictionary of Greek

  • Древнемакедонский язык — Страны: Древняя Македония Вымер: к III ве …   Википедия

  • Pierides — PIERĬDES, um, Gr. Πιερίδες, ως, Pierinnen, ein gemeiner Beynamen der Musen, welchen sie, nach einigen, von dem Berge Pierius haben, als an dessen annehmlichen Einsamkeit sie um so vielmehr ihr Vergnügen hatten, ie bequemer selbige zu ihren… …   Gründliches mythologisches Lexikon

  • CHRISTUS — I. CHRISTUS Iesu mundi Redemptoris cognomentum. Ab Hebraeo vel Sytiaco Gap desc: Hebrew sic dictus, Ioh. c. 1. v. 42. Εὑρήκαμεν τὸν Μεςςίαν, ὅ ἐςτι μεθερμηνευόμενον, ὁ Χριςτὸς. Ubi Nounus, Σύτγενε Μεςςίαν σοφὸν εὕρομεν, ὃς θεὸς ἀνὴθ Χριςτὸς… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • κίσσα — I Όνομα μυθολογικών προσώπων. 1. Μία από τις εννέα Πιερίδες, κόρες του Πιέρου . Ο μύθος αναφέρει ότι μεταμορφώθηκε σε πουλί, μαζί με τις αδελφές της, επειδή τόλμη αν να συναγωνιστούν τις Μούσεςστο τραγούδι. 2. Μία από τις Υάδες, τις τροφούς του… …   Dictionary of Greek

  • λεπιδόπτερα — (lepidoptera). Μεγάλη τάξη oλομετάβολων εντόμων, δηλαδή εντόμων με πλήρη μεταμόρφωση, τα οποία φέρουν την κοινή ονομασία ψυχές ή πεταλούδες όταν βρίσκονται στο στάδιο του ώριμου ή ακμαίου ατόμου. Το στάδιο της προνύμφης ονομάζεται κάμπη και το… …   Dictionary of Greek

  • πίαρ — τὸ, Α (επικ. και ιων. τ., μόνο σε ονομ. και αιτ.) 1. πάχος, λίπος, ξύγγι («βοῶν ἐκ πῑαρ ἑλέσθαι», Ομ. Ιλ.) 2. κάθε λιπαρή ή παχύρρευστη ουσία («πῑαρ ἐλαίης», Απολλ. Ρόδ.) 3. ο παχύρρευστος χυμός ορισμένων δέντρων 4. το γάλα τής συκιάς 5. οι… …   Dictionary of Greek

  • Μούσες — Θεότητες των αρχαίων Ελλήνων, προστάτιδες της ποίησης, της μουσικής και γενικά κάθε πνευματικής δημιουργίας. Ήταν θυγατέρες της Μνημοσύνης ή της Αρμονίας και του Δία, ή, σύμφωνα με μια άλλη παράδοση, της Γαίας και του Ουρανού. Ο αριθμός και τα… …   Dictionary of Greek

  • Πιερία — Τοπωνύμιο γεωγραφικών χωρών της αρχαίας Ελλάδας. 1. Χώρα της Μακεδονίας, ανάμεσα στον Όλυμπο και τον Θερμαϊκό Κόλπο, από όπου, κατά την παράδοση, μια κοινότητα είχε μετοικήσει στο όρος Ελικών, στους προϊστορικούς χρόνους. Λέγεται μάλιστα πως η… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”